کمبود ویتامین دی (D) امری شایع بوده و در بخش بزرگی از جمعیت به ویژه در ماه های پاییز و زمستان ( به دلیل کمبود نور خورشید) رخ می دهد.
در فصل تابستان، یا به خصوص زمانی را که در تعطیلات در مکان های گرم و آفتابی و سر باز به سپری می کنیم و زمان زیادی را بیرون از محیط سر بسته خانه می گذرانیم، بدن ما می تواند از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید ویتامین D تولید کند.
اما با کوتاه شدن روز ها و سرد تر شدن دما، زمان بیشتری را در داخل خانه سپری می کنیم و در نتیجه مدت زمان کمتری را در معرض نور مستقیم آفتاب سپری می کنیم. این امر باعث می شود تا ذخایر ویتامین دی بدن ما به سرعت مصرف شده و ما را در برابر کمبود ها آسیب پذیر تر کند.
علاوه بر این، سوء تغذیه، افزایش نیاز در دوران بارداری یا اختلال در استفاده از ویتامین D (به دلیل بیماری های معده یا روده) نیز می تواند منجر به کمبود ویتامین دی شود.
اگر مشکوک به کمبود ویتامین D هستید، در این مقاله علائمی را که باید نسبت به آنها آگاهی داشته باشید و نیز راه حل هایی برای درمان این علائم و نشانه ها آورده شده است. پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید!
1- درد عضلانی
درد عضلانی مداوم و/یا مکرر، به ویژه در ناحیه همسترینگ و روتاتور کاف در شانه ها می تواند نشانه کمبود ویتامین دی باشد.
اگر در این نواحی یا سایر نواحی احساس درد کردید، مدت زمان و شدت درد را برای مدت معینی یادداشت کنید. به این ترتیب می توانید به عنوان مثال، درد یا درد های عضلانی موقتی را که ناشی از حالت های خوابیدن در وضعیت های نامناسب است را نادیده گرفته و از لیست خود حذف کنید.
هرچه درد عضلانی حاد تر و طولانی تر باشد، احتمال کمبود ویتامین D بیشتر می شود. حتماً برای تأیید این موضوع با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین بخوانید >> آرتریت چیست و چه علائم و تفاوت هایی با آرتروز دارد؟
2- ریزش مو
ریزش مو (به غیر از موارد ارثی و خانوادگی) اغلب ناشی از استرس است، اما دوره های مکرر ریزش موی شدید ممکن است به بیماری یا کمبود تغذیه مرتبط باشد. دانشمندان هنوز به طور کامل میزان ارتباط مکانیسم های تولید مو و ویتامین D را مشخص نکرده اند، اما برخی تحقیقات نشان داده اند که سطوح پایین ویتامین دی با آلوپسی آره آتا، یک بیماری خود ایمنی که باعث ریزش شدید مو در سر و بدن می شود، مرتبط است.
همچنین بخوانید >> آلوپسی آره آتا یا ریزش مو سکه ای چیست؟ معرفی علائم، نشانه ها و انواع
اگرچه ممکن است این روش یک راه درمانی معجزه آسا برای داشتن مو های بلند تر و پر پشت تر نباشد، اما اگر از ریزش مو رنج می برید و می توانید کمبود ویتامین های دیگر را رد کنید، با پزشک خود تماس گرفته و از او بخواهید سطح ویتامین دی بدن شما را بررسی کند. این کار به راحتی با انجام یک آزمایش خون ساده قابل انجام است.
3- بیمار شدن مکرر
دریافت کننده ها ویتامین D تقریباً در تمام اندام ها و بافت های ما یافت می شوند که نشان می دهد این ماده مغذی چه تأثیر زیادی بر متابولیسم و عملکرد صحیح بدن ما دارد.
همچنین بخوانید >> راهکار هایی برای افزایش متابولیسم و سوخت و ساز بدن
همچنین ویتامین دی مسئول حمایت و پشتیبانی از سلامت سیستم ایمنی و حفظ و نگهداری آن در بهترین حالت است، بنابر این اگر مرتباً به بیماری ها و ویروس هایی همچون سرماخوردگی یا آنفولانزا مبتلا می شوید، ممکن است از کمبود ویتامین دی کافی در بدن خود برخوردار باشید.
4- احساس خستگی و کوفتگی
آیا به اندازه کافی می خوابید اما هنوز هم احساس خستگی و کوفتگی می کنید؟ اگر این علائم در فصول سرد تر سال بیشتر برایتان اتفاق می افتند، کمبود ویتامین دی می تواند مسبب آنها باشد. بهتر است این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید و احتمالاً وی نسخه ای را جهت دریافت مکمل های غذایی برای شما تجویز خواهد کرد. پس از رفع کمبود ویتامین، علائم شما باید ناپدید شوند.
همچنین بخوانید >> چرا همیشه خسته یا خواب آلودید؟
5- افسردگی
آیا اغلب پس از تغییر فصل احساس افسردگی می کنید؟ شما ممکن است از SAD (اختلال عاطفی فصلی) که به عنوان افسردگی زمستانی نیز شناخته می شود، رنج می برید. با توجه به اینکه اکثر ما در تاریکی و قبل از روشن شدن هوا به سر کار می رویم و در تاریکی و یا شب نیز به خانه بر می گردیم ( به ویژه در فصل های پاییز و زمستان)، ابتلا به افسردگی، مساله ای چندان تعجب آور نیست چرا که فرصت کمی برای لذت بردن از نور خورشید در طول روز برایمان باقی می ماند.
حال سوال اینجاست که این موضوع چگونه بر خلق و خوی ما تاثیر می گذارد؟ ویتامین دی در تولید سروتونین و دوپامین که به نام «هورمون های شادی» نیز شناخته می شود، نقش مهمی دارد. اگر در این موارد کمبود دارید، ممکن است بیش از حد معمول احساس ناراحتی یا افسردگی داشته باشید.
با عمل به یک رژیم غذایی غنی از ویتامین دی و مصرف مکمل های غذایی (در صورت لزوم) در کنار آن، خلق و خوی شما بهتر می شود. اما اگر هنوز احساس اضطراب و افسردگی می کنید، حتی پس از افزایش مصرف ویتامین های ضروری، باید با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید تا به شما در شناسایی علل احتمالی دیگر کمک کند.
گروه های در معرض خطر
به طور خلاصه، تامین نا کافی ویتامین D می تواند تا حدودی به دلیل عوامل فصلی و نحوه ی سبک زندگی فردی باشد. اگر بیشتر وقت خود را در فصول سرد سال در داخل خانه یا فضا های بسته می گذرانید و در طول روز زیاد بیرون نمی روید و در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندارید و یا غذا های غنی از ویتامین D نمی خورید، ممکن است در خطر کمبود این ماده مغذی حیاتی باشید.
گفته می شود، برخی از گروه های خطر وجود دارند که ممکن است در برابر کمبود این ویتامین آسیب پذیر تر باشند.
- افرادی که دارای پوست به طور طبیعی تیره هستند: به دلیل غلظت بالاتر ملانین در پوست افراد رنگین پوست، جذب کمتر اشعه ماوراء بنفش و در نتیجه سنتز ویتامین D کمتری در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید وجود دارد.
- سالمندان: با افزایش سن، بدن آنها کمتر قادر به سنتز ویتامین دی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. علاوه بر این، سالمندان در واقع با بالا رفتن سن به ویتامین D بیشتری نیاز دارند تا در برابر بیماری ها، ضعیف شدن استخوان ها و اندام ها محافظت کافی را دشاته باشند.
- زنان باردار: نیاز به ویتامین دی در دوران بارداری افزایش می یابد (به ویژه برای کمک به جلوگیری از پره اکلامپسی، وزن کم هنگام تولد و زایمان زودرس). بنابراین این افراد باید به طور منظم سطح ویتامین خود را با کمک نمونه های خون بررسی کنند.
چگونه کمبود ویتامین دی (D) را درمان یا از آن پیشگیری کنیم؟
خبر خوب این که کمبود ویتامین D به راحتی قابل پیشگیری است و کمبود های جزئی را می توان به راحتی برطرف و درمان کرد. برای شروع، باید از یک رژیم غذایی غنی از ویتامین D پیروی کنید و سعی کنید در روز های فصل زمستان حداقل 20 تا 30 دقیقه در روز را بیرون از منزل سپری کنید. یک پیاده روی سریع و روزانه در اطراف خانه خود می تواند به شما در رسیدن به این هدف کمک کند، همچنین پیاده روی روزانه غیر از این کار، اثرات مفید دیگری را نیز برای شما به همراه دارد.
همچنین بخوانید >> 10 روش برای بهبود پیاده روی روزانه
وقتی صحبت از مصرف غذاهای غنی و سرشار از ویتامین دی می شود، موارد زیر را انتخاب کنید:
- ماهی های روغنی (مانند ماهی تن، سالمون، ماهی خال مخالی)
- پنیر
- شیر و آب میوه با ویتامین D افزوده شده
- مواد غذایی غنی شده
- ماست
برای درمان کمبود های جدی تر و شدید تر که با کمک آزمایش خون مشخص می شوند، با پزشک عمومی خود مشورت کنید که می تواند مکمل های غذایی مناسب یا سایر درمان ها را برای شما توصیه یا تجویز کند.
ترجمه و بازنویسی شده توسط مجله پزشکی سلام