۷ نوع شکم درد و علل هر یک از آنها

تقریباً همه در مقطعی از زندگی دچار شکم درد می شوند. در بیشتر موارد، ناراحتی شکمی جدی نیست و در نتیجه پرخوری، گاز معده یا سوء هاضمه ایجاد می شود.

هنگام تشخیص علت درد معده، پزشک از شما درباره احساس درد، محل آن و میزان درد سوالاتی را می پرسد. پاسخ ها همراه با معاینه فیزیکی و برخی آزمایشات پزشکی به پزشکان کمک می کند تا علت و درمان شکم درد را تعیین کند.

انواع مختلفی از درد معده وجود دارد که اغلب با احساس درد و محل آن توصیف می شود. درد معده ممکن است نتیجه هر یک از شرایط پزشکی باشد که می تواند از کاملاً بی ضرر تا کاملاً جدی باشد.

در ادامه این مقاله به 7 نوع شکم درد و علل هر یک از آنها خواهیم پرداخت.

1- IBS: گرفتگی عضلات قسمت پایین شکم

همه ی ما همواره مشکلات روده ای، شکمی و اختلالات معده داشته ایم و خواهیم داشت؛ اما برخی علائم ممکن است نشانه ی مشکلات جدی تری باشند. اگر تجربه ی چنین دردهایی را دارید باید به پزشک مراجعه کنید تا عملکرد دستگاه گوارش تان را تنظیم کنید.

اگر درد شکم تان با نفخ، ورم و تغییر عادات شکمی مانند یبوست و اسهال همراه است، امکان دارد علت آن سندوم روده ی تحریک پذیر (IBS) باشد.

Lawrence J. Brandt رئیس بنیاد بخش علوم گوارشی در موترفیور می گوید: ”IBS یکی از رایج ترین اختلالات گوارشی است که متخصصان گوارش همواره با آن رو برو هستند.” حدودا ۱۰ الی ۲۰ درصد از جمعیت آمریکا به این سندروم مبتلا هستند (اکثرا خانم).

با این که علت دقیق آن مشخص نیست، اما برخی مطالعات نشان می دهند که مبتلایان IBS، دارای روده ی حساس تری می باشند. دکتر Brandt می گوید IBS نمی تواند دلیل کاهش وزن یا خونریزی روده باشد. پس اگر چنین اتفاقاتی افتاد حتما مشکل دیگری وجود دارد. درمان های عمومی IBS را انجام دهید و از غذاهایی که آن را شدید تر می کنند پرهیز کنید.

2- IBD: درد شکم و گرفتکی عظلاتی که با خونریزی روده همراه است

این نوع درد شکم که اغلب به آن روده التهابی (IBD) می گویند در شرایطی رخ می دهد که در دستگاه گوارش تورم مزمنی ایجاد شود که التهاب مزمن یا اماس قلون نام دارد. طبق یافته های بنیاد آمریکا، این بیماری علائم مشابه ای دارد که تشخیص نوع IBD را در بیمار مشکل می سازد.

لطفا IBD را با IBS اشتباه نگیرید. IBD بسیار خطرناک تر و کمیاب تر ازIBS است. Faten N. Aberra استادیار پزشکی در بخش علوم گوارشی دانشگاه پنسیلوانیا فیلادلفیا می گوید” از هر ۵ نفر، یک نفر دارای IBS هستند؛ درحالی که از هر ۲۰۰ نفر آمریکایی، یک نفر به IBD دچار می شوند.”

3- سوزش معده: درد سوزناک، در قسمت مرکزی شکم

پس از خوردن غذای سنگین و چرب، احساس چنین سوزشی در معده بسیار رایج است: این نوع درد را سوزش معده می گویند که ۶۰درصد از آمریکایی ها حداقل یک بار در ماه این درد را تجربه می کنند.

دکتر Brandt می گوید: “اصلی ترین نشانه ی آن ‘سوزش’ است که با احساس تلخی در دهان همراه می شود.” بازگشت بخشی از مایعات یا غذاهایی که با اسید معده مخلوط شده اند را رفلاکس می گویند. این اسیدِ مخلوط شده به مری و گلو راه دارد که باعث احساس سوزش در این نواحی می شود.

اگر سوزش معده همیشگی باشد مسئله ی نگران کننده ای نیست، اما سوزش های مزمنی که به آن اسید رفلاکس یا بازگشت اسید به مری (GEDR) می گویند، اگر درمان نشوند باعث بروز اختلالات گوارشی مزمن می شوند.

همچنین بخوانید >> چرا نوشیدن آب کافی برای سلامت روده شما مهم است؟

4- سنگ کیسه صفرا: احساس درد در قسمت پایین شکم

اگر پس از صرف غذایی سنگین شکم دردتان با درد شانه همراه بود، می توان احتمال داد که دارای سنگ کیسه صفرا هستید. بعلاوه زنان بالای ۴۰ سال که فرزند هم دارند، بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند که علتش وجود هورمون های استروژن زیاد در زمان بارداری می باشد.

دکتر Brandt می گوید: “این سنگ های ریز که در کیسه صفرا تشکیل می شوند ممکن است سال ها خود را نشان ندهند و حتی با درد هم همراه نباشند؛ وقتی این سنگ ها در لوله های کیستی گیر می کنند، با دردهای مزمن و مقطعی خود را نشان می دهند.”

5- زخم معده: گرفتگی، سوزش و درد شکم که پس از مصرف مواد ضد اسیدی ایجاد می شود

از جمله علائم آن نفخ کردن، آروغ زدن، بی اشتهایی و کاهش وزن است. زخم معده، احساس درد در شکم و یا قسمت بالای روده ی کوچک است که سالانه ۵۰۰ آمریکایی به آن دچار می شوند. برخلاف چیزی که همیشه شنیده اید، استرس نمی تواند علت آن باشد. در عوض دو علت عمده ی آن:

• هلیکوباکتر پیلوری (یا pylori): یک باکتری که مواد مخاطی شکم را از بین می برد.
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین و ایبوپروفن.

با انجام آزمایش خون می توانید در صورت وجود این باکتری ها، آن ها را تشخیص دهید.

6- بیماری دیورتیکول: درد ناگهانی در قسمت چپ و زیر شکم

درد شکمی که با گاز معده همراه است، ممکن است به علت بیماری دیورتیکول (التهاب کیسه های روده ی بزرگ به نام دیورتیکول) باشد. این بیماری تا حدودی به دلیل اختلالات Gl رایج بزرگسالان می باشد.

در میان مردم آمریکا حداقل از هر سه نفر، یک نفر که بالای ۶۰ سال دارند به این بیماری دچار می شوند؛ اما تنها ۱۰ الی ۲۰ درصد از آن ها دارای علائمی مانند نفخ بیش از حد، شکم درد، گرفتگی عضلات شکم و یبوست هستند. دکتر Oz می گوید” این بیماری مانند داشتن مشکلات روده ای است که بر اثر مصرف فیبر بسیار زیاد بوجود می آید.”

7- آماس آپاندیس: دردی شدید در قسمت راست و زیر شکم

این نوع درد شکم که معمولا با تب خفیف، عدم توانایی دفع گاز معده، یبوست و یا اسهال همراه است را آماس آپاندیس می گویند. اگر در هنگام حرکت کردن، نفس عمیق، سرفه ، عطسه و فشار روی زیر شکم، درد شکم تان بیشتر می شود، حتما دارای آماس آپاندیسی هستید.

این مشکل وقتی ایجاد می شود که آپاندیس با چرک و عفونت ملتهب شده باشد. طبق بررسی های موسسه ی بهداشت ملی این شرایط دردناک در آمریکا به جراحی اورژانسی منجر می شود. در اکثر موارد آپاندیس باید پیش از ترکیدن، از شکم خارج شود.

منبع مقاله

ترجمه و بازنویسی شده توسط مجله پزشکی سلام