علائم و نشانه های کم خونی که باید بدانید

آنمی یا همان کم خونی (Anemia) یک اختلال خونی رایج است که بیش از ۱٫۶ میلیارد نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. اگر تعداد گلبول های قرمز سالم در خون شما کم تر از حد طبیعی باشد، یا اگر گلبول های قرمز، هموگلوبین کافی نداشته باشند، ممکن است دچار کم خونی شوید.

زنان و افراد مبتلا به بیماری های مزمن، به علت مسائلی مانند دوران قاعدگی شدید، زایمان، جراحی یا زخم ها بیشتر از سایرین به کم خونی مبتلا می شوند. این علائم می تواند از خفیف تا شدید درجه بندی شوند و علل آن می تواند هر چیزی باشد، از یک بیماری ژنتیکی خون گرفته تا کمبود آهن.

برای اطلاع از اینکه آیا شما هم به کم خونی مبتلا هستید و اینکه چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید، مطلب زیر را مطالعه کنید.

علل احتمالی مثل کمبود آهن و کمبود ویتامین B12

کمبود آهن یکی از علل اصلی کم خونی است و اغلب همراه با نشانه هایی از قبیل درد دهان و شکاف در گوشه ها و کویلونشی ها است که موجب خم شدن ناخن ها هم می شود.

هم چنین کمبود ویتامین B12 می تواند منجر به کم خونی شود و به وسیله ی سوزن شدن در دست ها یا پاها، و گام های آهسته و لرزان تشخیص داده می شود.

همچنین آنمی سلول سکته (قسمت هایی که درد شدید دارند، نشانه ای از این بیماری است)، تخریب شدید سلول های قرمز خون (زردی یک نشانه است) و مسمومیت شدید با سرب (یک خط آبی رنگ در لثه ها) می تواند منجر به کم خونی شود.

اشتیاق به مواد عجیب مثل خاک، یخ یا کاغذ

طبق گفته های Westchester Health، افرادی که از کم خونی رنج می برند “ممکن است یک سندرم به نام پیکا ایجاد کنند” که منجر به اشتیاق عجیب و غریب به موادی مانند خاک، یخ، کاغذ یا خاک رس می شود. پیکا معمولا در کودکان بیش تر از بزرگسالان نمایان می شود، اما در دوران بارداری نیز رخ می دهد.

همچنین بخوانید >> تعداد گلبول‌ های سفید بالا در خون: دلیل این امر چیست؟

سردرد یا سرگیجه

کسانی که کمبود آهن دارند ممکن است سرگیجه، سردرد و سرگیجه را تجربه کنند. سطح پایین هموگلوبین در گلبول های قرمز خون می تواند از دسترسی اکسیژن به مغز جلوگیری کند. هم چنین می تواند باعث ایجاد تورم رگ های خونی شود که منجر به فشار خون و سردرد می شود. هم چنین می تواند نشانه ای از کاهش فشار خون، سرگیجه یا بیماری های عصبی مانند بیماری پارکینسون و مولتیپل اسکلروز باشد، بنابراین مهم است که مسائل مربوط به سرگیجه تان را پیگیری کنید و بدانید درد در این نواحی چه قدر طول می کشد.

تپش قلب

تپش قلب شدید می تواند نشانه ای از کم خونی و فقر آهن باشد. وقتی هموگلوبین کم است، قلب باید برای حمل اکسیژن سخت تر کار کند، که می تواند منجر به ضربان قلب نامنظم یا سکته ی قلبی شود. موارد شدید می تواند به افزایش فشار قلب، لرزش قلب و یا حتی نارسایی قلبی منجر شوند.

همچنین بخوانید >> 15 عامل افزایش فشار خون که شاید ندانید

تنگی نفس

اگر اکسیژن کافی به اندام ها نرسد، ریه ها وارد عمل می شوند و اکسیژن  را بیش از حد مجاز وارد بدن می کنند. اگر احساس می کنید سالم هستید، اما در هنگام بالا رفتن از پله ها دچار تنگی نفس می شوید، به کمبود آهن مبتلا هستید.

درد قفسه سینه

هم چنین در موارد بسیار شدید آنمی، حملات قلبی رخ می دهد، زیرا بدون جریان مداوم اکسیژن و هموگلوبین، بافت قلب شروع به واکنش می کند و جریان خون به قلب دچار اختلال می شود.

احساس خستگی

خستگی و کوفتگی از شایع ترین علائم آنمی است. چون اکسیژن به مقدار کافی به سلول ها نمی رسد، بدن قادر به تجزیه ی مواد غذایی برای تولید انرژی به اندازه ی کافی نیست، و باعث می شود شما احساس خستگی و ضعف کنید. اگر علائم همچنان بدتر شد، باید حتما با پزشک مشورت کنید زیرا خستگی هم چنین ممکن است نشانه ای از مشکلات دیگر سلامتی مانند دیابت یا اختلال تیروئید باشد.

بی حالی و سوزش در اندام ها

کمبود آهن می تواند باعث ایجاد سندرم پای بی قرار شود که می تواند در پاها هنگام راه رفتن درد ایجاد کند. کسانی که از این بیماری رنج می برند، احساس گزگز یا خارش در پاشنه و ساق پاها می کنند و این درد شب ها بدتر می شود. مصرف مکمل آهن معمولا به کاهش این علائم کمک می کند.

همچنین بخوانید >> فشار خون پایین چیست؟ علل، علائم و درمان

پوست رنگ پریده

رنگ پریدگی پوست از علائم شایع کم خونی است و ممکن است در تمام بدن و یا محدود به یک ناحیه، مانند صورت، لثه ها یا داخل پلک ها یا لب ها باشد. در یک فرد سالم، داخل پلک پایین به رنگ قرمز روشن می باشد، اما در بسیاری از کسانی که آنمی دارند، پلک شان رنگ پریده یا زرد رنگ است.

سرد شدن دست و پاها

افرادی که از کم خونی رنج می برند، به علت گردش خون ضعیف، دست و پاهای شان سرد می شوند. خون، کمتر به اندام ها می رسد، و حتی در طول ماه های گرم، دست و پایشان سرد می شوند. بنابراین برای مدتی جوراب بپوشید، اما حتما به دکتر مراجعه کنید تا نحوه ی گرم کردن پاهای تان را بدون آن لایه های اضافی را به شما بگوید.

احساس اضطراب کردن

اگر مسابقه دارید، و قبل از این نشانه های اضطراب را احساس نکرده اید، ممکن است ناشی از کم خونی باشد، به ویژه اگر هیچ دلیل دیگری برای این احساس وجود نداشته باشد. هنگامی که افراد کمبود آهن دارند، سیستم عصبی سمپاتیک از اکسیژن محروم است که می تواند منجر به اضطراب شود. با این حال، مهم است که با یک متخصص پزشکی صحبت کنید تا مشخص شود که آیا این مشکل مربوط به سلامت جسمی یا روانی است و یا خیر.

همچنین بخوانید >> میزان طبیعی و مناسب قند خون بر اساس سن

کم کاری تیروئید

احساس خستگی، افزایش وزن و پایین آمدن دمای بدن ممکن است علائم تیروئید غیر فعال باشد.این مشکلات همچنین می تواند نشانه کمبود آهن نیز باشد. مانند بسیاری از علائم پنهانی دیگر، برای این مشکل نیز باید به پزشک مراجعه کرد تا ریشه ی این مشکل و نحوه ی برطرف شدن آن نیز در اسرع وقت تشخیص داده شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

کم خونی قابل درمان است اما افرادی که این علائم را دارند باید قبل از شروع درمان با پزشک خود مشورت کنند، زیرا درمان ها بسته به نوع آنمی متفاوت خواهند بود.

با این حال، خوردن غذایی با سطوح بالای آهن مانند گوشت گاو، سبزیجات برگ سبز تیره، میوه های خشک و آجیل، و هم چنین غذاهای غنی از ویتامین B12 مانند گوشت و لبنیات و مواد غذایی با اسید فولیک مانند آبمیوه های مرکبات و حبوبات می تواند به کمبود آهن کمک کنند و علائم آن را کاهش دهند و از کم خونی فقر آهن و کمبود ویتامین جلوگیری نمایند.

منبع ترجمه

ترجمه و بازنویسی شده توسط مجله پزشکی سلام