ملاتونین چیست؟ موارد استفاده، عوارض جانبی و دوز مصرفی

تا به حال به این فکر کرده اید که واقعاً برای داشتن بهترین عملکرد خود به چه میزان خواب نیاز دارید؟ احتمالا شنیده اید که بزرگسالان به هشت ساعت خواب در شبانه رو نیاز دارند اما به گفته بنیاد ملی خواب (NSF)، بسیاری از بزرگسالان می توانند با هفت ساعت خواب شبانه، به راحتی زندگی کرده و عملکرد مطلوبی داشته باشند.

متأسفانه، خوابیدن برای همه آسان نیست. اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که زمان زیادی را صرف خیره شدن به سقف اتاقتان می کنید و مدتی طول می کشد تا بخوابید، بد نیست تا از مکمل هایی مثل ملاتونین استفاده نمایید.

ملاتونین هورمونی است که به طور طبیعی در بدن شما تولید شده و توسط غده صنوبری یا اپیفیز ترشح می گردد. این هورمون مسئول تنظیم کردن الگو های خواب است، بنابراین یک مکمل محبوب برای افرادی است که نیاز به بهبود کیفیت خواب خود دارند.

ملاتونین به خودی خود شما را خواب آلود نمی کند. بلکه به تنظیم ساعت شبانه روزی بدن شما کمک می کند. به زبان فارسی ساده، این هورمون به بدن شما اجازه می‌دهد تا بفهمد چه زمانی برای خوابیدن و چه زمانی زمان بیدار شدن است.

ملاتونین در جریان خون شما ترشح می شود. با افزایش سطح ملاتونین، احساس خواب آلودگی می کنید. این موضوع معمولاً حدود ساعت 9 شب اتفاق می افتد.

اگر بدن شما ملاتونین کافی تولید نمی کند، مصرف مکمل های آن ممکن است به خواب بهتر کمک کند. اما خیلی سریع هیجان زده نشوید. چند نکته وجود دارد که باید در مورد ملاتونین بدانید.

ملاتونین چیست؟

ملاتونین هورمونی است که در بدن ساخته می شود و چرخه شب و روز یا چرخه خواب و بیداری را تنظیم می کند. ملاتونین موجود در مکمل ها معمولاً در آزمایشگاه ساخته می شود. مکمل های ملاتونین را می توانید از طریق داروخانه ها تهیه و مصرف کنید.

تاریکی بدن را تحریک کرده تا ملاتونین بیشتری ساخته و در نتیجه باعث می شود تا بدن بفهمد که وقت خوابیدن فرا رسیده است. در نقطه مقابل، نور، تولید ملاتونین را کاهش داده و به بدن این سیگنال را می دهد که بیدار شود/بماند. برخی از افرادی که از مشکلات خواب رنج می برند، سطح ملاتونین پایینی دارند. اینگونه تصور می شود که مصرف ککمل های ملاتونین ممکن است به خواب آنها کمک کند.

افراد معمولاً از مکمل های ملاتونین برای درمان بی خوابی و بهبود خواب در شرایط مختلف مانند جت لگ استفاده می کنند. این مکمل ها همچنین برای افسردگی، دردهای مزمن، زوال عقل و بسیاری از بیماری های دیگر استفاده می شوند، اما شواهد علمی زیادی برای حمایت از بیشتر این موارد وجود ندارد. همچنین شواهد خوبی برای حمایت از استفاده از ملاتونین برای درمان COVID-19 وجود ندارد.

در یکی از جدیدترین مطالعات انجام شده، دانشمندان به حقایقی درباره تاثیر مثبت ملاتونین بر عملکرد مغز و حافظه دست یافتند که می تواند راه را برای درمان بیماران مبتلا به اختلال شناختی خفیف هموار تر سازد.

موارد مصرف ملاتونین

به احتمال زیاد موثر برای موارد زیر:

• مشکل به خواب رفتن در زمان خواب معمولی (سندرم فاز خواب تاخیری یا اختلال تاخیر در فاز خواب): به نظر می رسد مصرف ملاتونین به صورت خوراکی، زمان لازم برای به خواب رفتن را در بزرگسالان جوان (30 تا 40 ساله) و کودکان مبتلا به این بیماری کوتاه می کند.
• اختلال خواب و بیداری غیر 24 ساعته: به نظر می رسد مصرف ملاتونین از طریق دهان قبل از خوابیدن، خواب را در کودکان و بزرگسالان نابینا بهبود می بخشد.
• اختلال خواب ناشی از مصرف دارو های خاص فشار خون (بی خوابی ناشی از مسدود کننده های بتا): مصرف ملاتونین از طریق دهان ممکن است مشکلات خواب را در افرادی که از دارو های مسدود کننده بتا مصرف می کنند کاهش دهد.
• سرطان: مصرف دوزهای بالای ملاتونین به صورت خوراکی یا تزریقی که توسط یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی همراه با شیمی درمانی یا سایر درمان های سرطان تجویز می شود، ممکن است اندازه تومور را کاهش داده و میزان بقا را در برخی از افراد مبتلا به سرطان بهبود بخشد.
• گیجی و بی قراری بعد از جراحی: در کودکانی که در طول جراحی دارویی به نام سووفلوران دریافت می کنند، مصرف ملاتونین از راه دهان قبل از بیهوشی ممکن است به جلوگیری از اضطراب و بی قراری در هنگام بیدار شدن کمک کند.
• اختلال دردناک رحمی (اندومتریوز): به نظر می رسد مصرف خوراکی ملاتونین باعث کاهش درد و مصرف مسکن در بزرگسالان مبتلا به این بیماری می شود. همچنین درد در دوران قاعدگی، مقاربت و دستشویی رفتن را کاهش می دهد.
• فشار خون بالا: به نظر می رسد مصرف فرم رهش کنترل شده ملاتونین به صورت خوراکی قبل از خواب باعث کاهش فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون بالا می شود.
• بیخوابی: احتمالا مصرف کوتاه مدت ملاتونین از طریق خوراکی، زمان خوابیدن را در افراد مبتلا به بی خوابی کوتاه می کند، اما تنها بین 7 تا 12 دقیقه. مشخص نیست که آیا بر میزان زمان صرف شده برای خواب تأثیر می گذارد یا خیر. همچنین به نظر می رسد که در افراد مسن و کسانی که شرایط خاص دیگری دارند مفیدتر باشد.
• جت لگ: مصرف ملاتونین از طریق دهان می تواند علائم خاصی از جت لگ مانند هوشیاری را بهبود بخشیده و خواب آلودگی و خستگی در طول روز را کاهش دهد. اما ممکن است کمکی به کوتاه کردن زمان خواب افراد مبتلا به جت لگ نکند.
• میگرن: مصرف ملاتونین از راه دهان قبل از خواب می تواند از میگرن در بزرگسالان و کودکان جلوگیری کند. مشخص نیست که ملاتونین به درمان میگرن کمک می کند یا نه.
• اضطراب قبل از عمل: مصرف ملاتونین از راه دهان یا زیر زبان تا حدودی باعث کاهش اضطراب قبل از عمل جراحی در بزرگسالان می شود. البته در این مورد هنوز معلوم نیست که بتواند به کودکان کمک کند یا نه.
• آرام بخش قبل از عمل: مصرف ملاتونین از طریق دهان ممکن است میزان آرامبخش های مورد نیاز برای برخی از روش های پزشکی در کودکان را کاهش دهد.
• آفتاب سوختگی: به نظر می رسد استفاده از ژل ملاتونین روی پوست قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید به جلوگیری از آفتاب سوختگی کمک می کند.
• گروهی از شرایط دردناکی که بر مفصل و ماهیچه فک تأثیر می گذارند (اختلالات گیجگاهی فکی یا TMD): مصرف خوراکی ملاتونین قبل از خواب به مدت 4 هفته باعث کاهش درد در زنان مبتلا به درد فک می شود.
• سطوح پایین پلاکت ها در خون (ترومبوسیتوپنی): مصرف ملاتونین از طریق دهان می تواند کاهش تعداد پلاکت های خون مرتبط با سرطان، درمان سرطان و سایر اختلالات را بهبود بخشد.

عوارض جانبی

در صورت مصرف خوراکی: ملاتونین در صورت استفاده کوتاه مدت و بلند مدت احتمالاً برای اکثر بزرگسالان بی خطر است، اما می تواند عوارض جانبی از جمله سردرد، خواب آلودگی، سرگیجه و حالت تهوع ایجاد کند. تا 4 تا 5 ساعت پس از مصرف ملاتونین رانندگی نکنید و از ماشین آلات استفاده نکنید.

هنگامی که روی پوست استفاده می شود: ملاتونین در صورت استفاده کوتاه مدت احتمالاً برای اکثر بزرگسالان بی خطر است.

میزان دوز مصرفی

ملاتونین اغلب توسط بزرگسالان در دوز های حداکثر 8 میلی گرم به صورت خوراکی در روز تا 6 ماه استفاده می شود. در کودکان، اغلب در دوز های حداکثر 3 میلی گرم به صورت خوراکی در روز تا 3 ماه استفاده می شود.

برخی از مکمل های ملاتونین آهسته رهش و برخی دیگر سریع رهش هستند. برخی از محصولات ملاتونین را می توان زیر زبان یا در گونه قرار داد تا سریعتر جذب شوند. ملاتونین همچنین در کرم ها، دهان شویه ها و ژل ها مورد استفاده قرار می گیرد. با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی صحبت کنید تا بدانید چه نوع محصول و دوز ممکن است برای شما و یا درمان یک بیماری خاص بهترین باشد.

منابع

1- Melatonin – Uses, Side Effects, and More

2- Does Melatonin Help You Go to Sleep?

ترجمه و بازنویسی شده توسط مجله پزشکی سلام